Almanya’da, merkez bankalarının sıkı para politikaları nedeniyle enflasyon düşüyor. Yıllık enflasyon haziran 2024 itibarıyla 2,2’ye indi. Enflasyonu yükselten, sepetteki tek birim ise döner oldu. Çünkü, döner fiyatları bir önceki yıla göre yüzde 65 ile yüzde 150 oranında arttı.
Almanya’nın enflasyonunu döner yükseltirken, konu başbakan Olaf Scholz’a kadar gitti. Sosyal medyada, "Haydi Olaf, yap bir kıyak döneri indir“ kampanyaları yapılıyor. Scholz ise, yaklaşık iki hafta önce, "Ama bu sektörde çalışanların maaşlarını da düşünmemiz lazım“ açıklaması yaptı.
ÖĞRENCİNİN HARÇLIĞI YETMİYOR
Şu anda çeyrek pide arası döner Almanya’nın çeşitli yerlerinde 7 ile 9 Euro arasında değişiyor. Yıllık 2,5 milyar Euro’luk cirosu olan dönerin en büyük tüketicileri ise bu parayı ödeyememekten şikayetçi. İçecekle birlikte 10 Euro’ya ekmek arası ya da dürüm döner yemek zorunda kalan öğrencilerin harçlığındaki artış, döner fiyatlarına yetişemiyor.
Almanya’da enflasyon hesaplanırken, gıda ürünleri ve malzemeleri arasında döner malzemeleri de yer alıyor.
DÖNER ENFLASYONU HESAPLANIYOR
Kırmızı et, kıyma, hindi eti, tavuk eti ve salata malzemeleri hesaplanarak, ayrıca bir "Döner enflasyonu“ belirleniyor. Ülkede "Dönere göre, ülkedeki enflasyon", "İşte gerçek enflasyonu yansıtan ürün", "Bu yıl döner enflasyonu ne oldu?" gibi araştırmalar dikkati çekiyor.
Bu hesaplara göre, döner sadece Berlin’de 2019’dan 2024’e kadar yüzde 65 oranında arttı. Artış diğer bazı kentlerde yüzde 150’ye ulaştı. 2019’da 3,50 Euro’ya satılan döner artık, ortalama 6,90 ile 9,90 arasında. Artış kimi bölgelerde yüzde 300’ü buluyor ama ortalaması yüzde 150 olarak hesaplanıyor.
ÖNCE DAHA AZ KAZANIYORLARDI
Döner enflasyonu yüzünden, Almanya’daki enflasyon sepeti de yüksek çıkıyor. Dönerdeki artışın ne zaman duracağı, fiyatların ne zaman geri çekileceği bilinmiyor. Türk dönerciler, artışlar için önce Corona, ardından Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle nakliye zincirinin bozulması gerekçelerini öne sürüyorlar. Ancak çeşitli uzmanlar, yıllarca çok düşük fiyatlarla döner satan aile işletmelerinin artık yüksek kar marjı gördüğünü ve bu durumdan yararlandığını düşünüyor.